Vermijden dat er referendums komen, dat is nu wat telt
door Frank Slegers
De Europese Raad heeft op 21 en 22 juni in Brussel een mandaat uitgewerkt voor de intergouvernementele conferentie, die een "hervormingsverdrag" op punt moet stellen om de ter ziele gegane "grondwet" te vervangen. De belangrijkste zorg van de Europese leiders blijkt daarbij te zijn nieuwe referenda te vermijden.
De intergouvernementele conferentie nam op 23 juli een vliegende start(1). De tijd is krap. De tekst van het "hervormingsverdrag" moet klaar zijn voor de Europese Raad in Lissabon op 18 en 19 oktober. De plechtige ondertekening door de staatshoofden en regeringsleiders is voorzien op de Europese Raad van december 2007. Daarna blijft er anderhalf jaar voor de moeilijke klus van de ratificatie door de lidstaten, die men geklaard wil hebben vóór de Europese verkiezingen anderhalf jaar later, in juni 2009(2). Door het krappe tijdschema wil men een debat ten gronde zoveel mogelijk uit de weg gaan.
De Europese leiders zijn er vooral op uit nieuwe referenda te vermijden(3). Zij weten dat zij risico’s lopen indien zij de mening van de bevolking vragen. Het gekonkelfoes komt hun legitimiteit niet ten goede, maar dat nemen zij er voorlopig bij. Nu eerst en vooral de EU terug op de sporen zetten. Gemakkelijk zal het echter niet zijn: het volstaat dat in één land toegegeven wordt aan de druk een referendum te organiseren, en het hek is van de dam. In heel wat landen is de druk voor nieuwe referenda reëel.
In Nederland, waar het parlement ook zonder akkoord van de regering de beslissing kan nemen tot een referendum, heeft een meerderheid van de gekozenen zich in de verkiezingscampagne daartoe verbonden. In Frankrijk kan president Nicolas Sarkozy een referendum enkel vermijden door de noodzakelijke wijziging van de Franse grondwet te laten goedkeuren door een drie vijfde meerderheid van het ‘Congres’ (de verenigde Kamer en Senaat). Daartoe heeft hij de steun van de socialisten nodig. In Groot-Brittannië staat de Britse premier Gordon Brown onder druk, niet enkel van de Conservatieven, maar ook van enkele grote vakbonden die een referendum willen omdat ze ontevreden zijn met de opt out uit het Handvest van de grondrechten. De Britse vakbonden congresseren op 10 september, en twee weken later congresseert Labour. Volgens een poll zou Brown tot een vierde van zijn Labour-kiezers kwijtspelen indien hij geen referendum organiseert.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten